Money Heist thuộc thể loại hành động, tội phạm pha trộn yếu tố kỳ bí do Tây Ban Nha sản xuất. Phim xoay quanh những phi vụ trộm cướp của một băng tội phạm chuyên mặc trang phục màu đỏ. Đầu mùa 5, băng cướp đang mắc kẹt trong ngân hàng trung ương Tây Ban Nha, giữa thế trên đe dưới búa bên cảnh sát bên quân đội.

Bộ não thiên tài đứng sau, tính toán từng đường đi nước bước cho băng cướp là Giáo sư. Giáo sư chỉ là một mật danh, giống những cái tên Tokyo, Rio, Denver, Nairobi… mà các thành viên khác sử dụng. Thủ vai nhân vật là nam diễn viên Álvaro Morte.

Vai diễn độc đáo

Theo ScreenRant, ban đầu nhà sáng tạo Álex Pina của Money Heist xây dựng nhân vật Giáo sư là người đàn ông ngoài 50 với ngoại hình của một giảng viên Harvard. Tại thời điểm thử vai, Álvaro Morte trẻ hơn nhân vật của mình 8 tuổi.

Ròng rã trong vòng hai tháng, Álvaro Morte đã tham gia thử vai Giáo sư tổng cộng 5 lần và thành công vào phút cuối. Sai lầm ở bốn lần thử vai trước đến từ việc khi đọc kịch bản, Morte đã nghĩ Giáo sư có nhiều nét tương đồng với Danny Ocean (George Clooney) trong Ocean’s Eleven. Những lần thất bại giúp Morte hiểu nhân vật của mình hơn, tìm thấy nét đặc sắc riêng của anh ta và bộc lộ nó bằng năng lực diễn xuất.

Tạo hình của Álvaro Morte trong vai Giáo sư. Ảnh: Netflix.

Danny Ocean và Giáo sư đều là những bộ óc thiên tài ẩn dưới lớp vỏ hào hoa, tự tay lựa chọn các thành viên để xây dựng băng đảng của riêng mình. Tuy nhiên, giữa họ tồn tại khác biệt cơ bản. Ocean là tay lừa đảo lão làng còn Giáo sư đang biến kế hoạch phạm tội lý tưởng trên giấy của mình thành sự thật. Ocean trực tiếp tham chiến trong khi Giáo sư chỉ đứng vòng ngoài…

Một gã đàn ông lập mưu tấn công và cướp bóc những địa điểm được canh phòng cẩn mật nhưng chưa từng có tiền án – hoặc ít nhất thông tin này được giấu đi dưới cái cớ không ai biết về quá khứ của Giáo sư. Liên hệ duy nhất của anh với giới tội phạm chính là người anh trai Berlín (Pedro Alonso), một siêu đạo chích cao ngạo và hào hoa.

Giáo sư không có tài đào tường khoét vách hay chiến đấu siêu hạng, nhưng anh vẫn chiêu mộ thành công nhiều tên cướp khét tiếng có thể thay mình làm những công việc hiện trường ấy. Cái tài của anh chính là khả năng lãnh đạo. Dù không trực tiếp xuất hiện bên trong ngân hàng, anh vẫn có thể khiến nhóm cướp áo đỏ hành động theo đúng chỉ thị. Song song giữ cho đồng đội an toàn, anh cũng rất khôn khéo tránh né sự truy đuổi của cảnh sát để bảo vệ chính mình.

Văn chương trung đại có một lục lâm thảo khấu Robin Hood lấy của kẻ giàu chia cho người nghèo. Money Heist có một Giáo sư lợi dụng vụ cướp rùm beng để bóc trần những góc tối bất công và tiêu cực trong xã hội mình đang sống. Nếu Robin Hood năm xưa lo lắng cho cái bụng của người dân thì Giáo sư khơi dậy tinh thần phản biện bên trong họ.

Álvaro Morte đã mang đến cho Money Heist hình tượng Giáo sư với nhiều khía cạnh tâm lý phức tạp. Nếu vẻ nghiêm nghị trong những phút đấu trí căng thẳng với cảnh sát gợi nhớ cho khán giả Giáo sư là một tên tội phạm nguy hiểm, thì những khoảnh khắc còn lại của nhân vật khiến họ cảm thấy đây là anh chàng đáng tin, dễ mến.

Lợi thế ngoại hình lẫn kinh nghiệm sống và làm việc giúp Álvaro Morte thể hiện tốt nửa sau của phần mô tả – một gã biết tuốt luôn đắm chìm trong thế giới của riêng mình và dường như không có khả năng tự vệ. Vỏ bọc vô hại ấy xét cho cùng chính là lớp ngụy trang hữu hiệu hơn cả để che giấu những mưu đồ ẩn trong bộ não thiên tài.

Trong giai đoạn 2018-2021, vai Giáo sư trong Money Heist mang về cho Álvaro Morte 10 đề cử tại các giải thưởng lớn nhỏ và 5 chiến thắng trong số đó. Morte được Hiệp hội Diễn viên Tây Ban Nha trao giải Nam diễn viên chính xuất sắc thể loại truyền hình vào năm 2019.

Giáo sư của Money Heist cũng đưa tên tuổi và sự nghiệp Álvaro Morte ra khỏi biên giới Tây Ban Nha. Năm 2020, anh tham gia dự án phim hợp tác giữa Nhật và Tây Ban Nha The Head. Cuối năm nay, khán giả gặp lại Morte trong TV series phiêu lưu hành động Wheel of Time.

Gương mặt quen thuộc trên truyền hình

Álvaro Morte bắt đầu diễn xuất từ năm 2002 với vai nhỏ trong series phim lấy đề tài y khoa Hospital Central. Năm 2007, Morte có vai chính đầu tiên trong bộ phim Planta 25. Sau 19 năm, nam diễn viên đã bỏ túi 28 vai diễn lớn nhỏ, phần lớn là các phim truyền hình do Tây Ban Nha sản xuất.

Anh từng đảm nhận một vai quan trọng trong TV series Bí mật cây cầu cũ từng được trình chiếu tại Việt Nam từ năm 2011. Álvaro Morte tham gia bộ phim từ năm 2014 đến 2017, góp mặt trong 92 tập phim với vai Lucas Moliner.

Álvaro Morte sống kín tiếng trước truyền thông. Anh đã kết hôn với chuyên gia thời trang Blanca Clemente. Cặp vợ chồng có hai con. Ảnh: Getty Images.

Năm 2018, Álvaro Morte có vai nam chính đầu tiên trong phim điện ảnh. Anh góp mặt trong tác phẩm giả tưởng, kỳ bí Mirage của điện ảnh Tây Ban Nha. Phim được phát hành trên dịch vụ xem video trực tuyến. Đầu năm 2021, phiên bản làm lại tiếng Việt của Mirage với nhan đề Song song đã được phát hành tại Việt Nam.

Mirage bắt đầu vào một đêm mưa gió xảy ra hiện tượng bão điện từ của năm 1989. Bé trai Nico đang tự quay cảnh mình chơi guitar thì phát hiện những bất thường ở nhà hàng xóm. Tò mò tìm hiểu, Nico trở thành nhân chứng của một vụ giết người. Trong lúc bỏ trốn, Nico bị xe tải tông chết.

25 năm sau, một người phụ nữ cùng chồng và con gái chuyển đến sống trong ngôi nhà mà Nico và mẹ đã ở năm xưa. Người mẹ trẻ nhận thấy những sự kiện kỳ quái đang xảy ra trong ngôi nhà mới, kết nối cô với chuỗi vụ án ly kỳ năm xưa. Càng cố thoát ra, người phụ nữ càng bất lực chứng kiến hiện thực của mình đổ vỡ. Cùng lúc, một cơn bão điện từ khác cũng sắp tràn đến nơi họ sinh sống.

Morte thủ vai David Ortiz, người chồng của nữ chính. Bên ngoài, Ortiz là doanh nhân thành đạt, người chồng tận tụy, người cha thương con. Nhưng vẻ ngoài đạo mạo ấy chỉ được dựng lên nhằm che giấu sự phản bội. Ở bản Việt, nhân vật này do Trương Thế Vinh thủ vai.

David Ortiz cũng là kiểu nhân vật “nhìn vậy mà không phải vậy” tương tự Giáo sư của Money Heist. Tuy nhiên, âm mưu cướp bóc của Giáo sư không thể khiến bản chất hướng thiện của anh bị lu mờ. Ở chiều ngược lại, lớp vỏ đẹp đẽ mà Ortiz xây lên sau cùng chỉ để che giấu bản chất tồi tệ của nhân vật.

Bên cạnh diễn xuất, Álvaro Morte cũng tham gia công việc kinh doanh ở hậu trường. Anh là chủ sở hữu đoàn kịch 300 Pistolas. Đoàn được thành lập từ năm 2012, với cái tên được lấy cảm hứng từ danh tác Ba người lính ngự lâm. Năm 2018, vở kịch El Lazarillo de Tormes của đoàn đã giành chiến thắng tại liên hoan kịch cổ điển quốc tế Almagro.

Sohu đưa tin những ngày qua, sự việc MC Lý Duy Gia bị một nhóm người đến trước cổng đài truyền hình Hồ Nam để chỉ trích nhận được sự quan tâm của khán giả.

Theo đó, họ mặc áo có chữ “Lý Duy Gia thất đức” và chỉ trích vì anh làm đại diện một thương hiệu trà sữa. Thương hiệu này đã nhận vốn đầu tư của khách hàng, sau đó bỏ trốn. Là người đại diện, khán giả cho rằng Lý Duy Gia phải chịu một phần trách nhiệm.

Theo Sohu, các nghệ sĩ ngày nay nhận được nhiều đặc quyền và kiếm tiền dễ dàng hơn. Do đó, họ thường vướng thị phi, lâu dần, không giữ được đạo đức nghề nghiệp.

Nam diễn viên Lý Bảo Điền ngược lại, nổi tiếng với việc cả đời không nhận quảng cáo. Ông và vợ sống trong căn hộ bình dân ở Bắc Kinh. Song, khi được hỏi tại sao không nhận đóng quảng cáo để kiếm thêm thu nhập, nam diễn viên nói: “Tôi sống rất ổn, tôi được tự do và không phiền muộn. Thế là đủ rồi. Tôi chẳng cần thêm thứ gì”.

Cả đời không đóng quảng cáo

Theo Sohu, năm 2003, Lý Bảo Điền có bộ phim Thần y Hỷ Lai Lạc rất thành công. Sau đó, có nhiều thương hiệu thuốc mời ông làm người đại diện với cát-xê 5 triệu NDT (770.000 USD). Tuy nhiên, nam nghệ sĩ từ chối.

“Tôi chưa dùng thuốc đó bao giờ, sao dám giới thiệu cho khán giả, nhỡ làm hại người ta thì sao”, Lý Bảo Điền nói.

Theo nam diễn viên, nhiều nghệ sĩ thường nhận những quảng cáo, hoặc tham gia sự kiện bằng hình tượng của nhân vật mà mình thể hiện thành công. Như vậy, quảng cáo dễ được khán giả chấp nhận hơn.

Lý Bảo Điền không lợi dụng danh tiếng “thần y” trong phim để nhận quảng cáo ngoài đời.

Song, hành vi này theo Lý Bảo Điền là gây ảnh hưởng tới nhân vật và bộ phim. “Nếu tôi nhận quảng cáo, người xem sẽ lẫn lộn giữa tôi và nhân vật trong phim, ảnh hưởng tới niềm tin của họ”. Do đó, nam diễn viên chưa từng nhận quảng cáo, cũng không tham gia bất kỳ hoạt động nào không liên quan đến diễn xuất.

Sự ngay thẳng, chính trực này giúp Lý Bảo Điền được khán giả ngưỡng mộ. Nam diễn viên có nhiều tác phẩm kinh điển như Cúc Đậu, Tể tướng Lưu Gù, Thần y Hỷ Lai Lạc, Đầu bếp làm quan, Kẻ lang thang và thiên nga…

Tờ Tin tức Bắc Kinh bình luận: “Không ai có thể phủ nhận ba chữ Lý Bảo Điền là đại diện tiêu biểu cho màn ảnh nhỏ Hoa ngữ và là nghệ sĩ mẫu mực”.

Từ chối hợp tác với Vương Cương

Lý Bảo Điền sinh năm 1946, ông có tác phẩm Tể tướng Lưu Gù nổi tiếng khắp châu Á. Trong phim, nam diễn viên hợp tác với hai bạn diễn Vương Cương vai Hòa Thân và Trương Quốc Lập vai Càn Long. Đây là bộ phim kinh điển của màn ảnh Trung Quốc.

Tuy nhiên, sau tác phẩm này, Lý Bảo Điền từ chối hợp tác lần hai với Vương Cương, dù các nhà sản xuất phim rất muốn họ phát triển theo hướng cặp bài trùng.

Theo Lý Bảo Điền, ông không có thành kiến với Vương Cương, song mục tiêu theo đuổi trong sự nghiệp của hai người rất khác nhau. Vương Cương muốn diễn nhân vật Hòa Thân thành công tới mức nhắc tới Hòa Thân, ai cũng nghĩ tới Vương Cương.

Trong khi đó, Lý Bảo Điền lại muốn được thử sức trong các vai diễn mới. Lý Bảo Điền từ chối liên tiếp 17 kịch bản vì không ưng ý. Ông không muốn đóng phần hai Tể tướng Lưu Gù và khẳng định thích hợp tác với các nghệ sĩ, đạo diễn trẻ.

“Tôi thấy những người trẻ, khi sự nghiệp chưa đạt đỉnh cao, đều có động lực để cố gắng. Những người như vậy sẽ hết lòng vì tác phẩm”, “Lưu Dung” Lý Bảo Điền nói.

Ngoài ra, theo Sohu, Lý Bảo Điền còn được mệnh danh là “nỗi sợ của các diễn viên trẻ”, “bạo chúa” bởi sự khó tính, cầu toàn của ông.

Nam diễn viên từng khó chịu khi chứng kiến một nghệ sĩ trẻ thường xuyên tới trường quay muộn. Ông đã nhân danh đạo diễn, cắt hết phân cảnh của người này vì cho rằng họ không tôn trọng nghề nghiệp.

“Con người tôi tính cách quái gở, tùy hứng tự do, không nghe lời ai, cũng không hợp với đa số người. Đến con trai, tôi cũng không thể ảnh hưởng được”, Lý Bảo Điền tự nhận xét về bản thân.

Bị 13 công ty môi giới tẩy chay

Theo Sohu, năm 2004, khi tham gia bộ phim Khâm sai đại thần, Lý Bảo Điền ký hợp đồng đóng 30 tập. Tuy nhiên, khi dựng, nhà sản xuất tự ý kéo dài lên thành 33 tập, đưa vào những cảnh hậu trường nam diễn viên đã bảo cắt.

Với vai trò diễn viên kiêm chỉ đạo nghệ thuật của dự án, Lý Bảo Điền khi đó đã tức giận, đưa sự việc ra tòa. Công ty sản xuất phải bồi thường cho nam diễn viên 1,9 triệu NDT (gần 300.000 USD).

Tuy nhiên, hành vi chống lại công ty sản xuất phim này khiến sự nghiệp của Lý Bảo Điền ảnh hưởng không nhỏ. Ông bị 13 công ty phim ảnh và môi giới nghệ thuật liên kết tẩy chay. Họ khẳng định Lý Bảo Điền là người hống hách, thường xuyên làm khó các nghệ sĩ khác.

Trong nhiều năm, “Tể tướng Lưu Dung” không được mời đóng phim. Theo Sohu, ít nghệ sĩ nào dám đắc tội với nhà sản xuất, việc họ tăng số tập, hoặc đưa người vào phim, tăng đất diễn là quy tắc ngầm thường gặp. Chỉ có Lý Bảo Điền dám đối đầu với công ty dùng tiền làm nhiễu loạn trường quay.

Dù sự việc ảnh hưởng lớn tới sự nghiệp của Lý Bảo Điền, song lại khiến khán giả khâm phục con người ông. Năm 2020, ông nhận được giải Thành tựu trọn đời do Giải thường truyền hình Kim Ưng trao.

Tháng 5/2021, Lý Bảo Điền tham gia bộ phim Tầm hán kế (Miss Mom), đóng vai ông ngoại Vương Chiêu, người tìm nhiều cách giúp cháu gái có bạn đời mới.

Cấm con trai theo nghiệp diễn

Sự ngay thẳng, cương trực của Lý Bảo Điền còn được thể hiện ở việc ông không dành đặc quyền cho con trai. Nam diễn viên và vợ có một con trai và một con gái. Trong đó, tài tử Lý Úc nối nghiệp cha, vừa là diễn viên, vừa là đạo diễn. Anh quen mặt với khán giả khi đóng vai Lưu An trong phim Tể tướng Lưu Gù.

Theo Sohu, khi biết Lý Úc muốn theo nghiệp diễn, Lý Bảo Điền đã tức giận và không đồng ý. Lý Úc cũng có tính cách nóng nảy giống cha, nên đã bỏ nhà ra đi suốt 8 năm.

Lý Bảo Điền là giáo viên tại Học viện Hý kịch Trung Quốc suốt 40 năm, con trai ông cũng thi vào trường này, nhưng Lý Úc mất 6 năm, thi 3 lần mới đỗ. Có thể thấy, Lý Bảo Điền đối xử nghiêm khắc với con trai và luôn giữ vững nguyên tắc làm việc của mình.

Hình ảnh Lý Bảo Điền tham gia bộ phim mới khi đã 75 tuổi.

Cũng theo Sohu, nam diễn viên đã không thể về dự đám cưới của con trai vì bận đóng phim. Theo ông, không thể để đoàn phim phải ngừng quay vì ông.

Bạn thân của Lý Bảo Điền, nghệ sĩ Đậu Hải Quân chia sẻ: “Ngoại trừ quay phim, anh ấy ít đi ra ngoài. Lý Bảo Điền là người đơn giản, không giỏi giao tiếp, luôn tuân theo quy tắc kết bạn của riêng mình. Do đó, anh ấy không kết bạn theo chủ nghĩa vị lợi”.

Hiện tại, ông đam mê vẽ tranh, nghe nhạc cổ điển. Có lúc, nam diễn viên mải vẽ tới mức không ăn cơm. Lý Bảo Điền cho biết các tác phẩm của Mozart giúp ông nhẹ nhõm, giảm tải áp lực trong gần 40 năm qua.